Viêm tai giữa là một trong những bệnh lý tai mũi họng phổ biến ở trẻ nhỏ, đặc biệt trong giai đoạn từ 6 tháng đến 3 tuổi. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể gây biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng nghe của bé. Vì vậy, việc nhận biết sớm các dấu hiệu viêm tai giữa ở bé đóng vai trò rất quan trọng để cha mẹ có hướng xử lý đúng đắn. Vậy đâu là những dấu hiệu viêm tai giữa ở bé dễ nhận thấy và cách xử trí khi trẻ mắc phải? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn.
Tai bé bị chảy dịch màu vàng nâu – dấu hiệu rõ rệt của viêm tai giữa mưng mủ.
Triệu chứng đau tai ở trẻ cha mẹ thường bỏ qua
Dấu hiệu viêm tai giữa ở bé là các bệnh lý tai mũi họng thường gặp, nhưng không phải lúc nào cha mẹ cũng dễ dàng phát hiện. Trẻ chưa thể diễn đạt cảm giác đau như người lớn, nên phần lớn các dấu hiệu chỉ biểu hiện qua hành vi, cảm xúc và thể trạng. Một trong những triệu chứng đau tai ở trẻ dễ bị bỏ qua chính là thói quen quấy khóc nhiều, đặc biệt vào ban đêm. Khi nằm nghiêng, áp lực trong tai tăng khiến bé cảm thấy đau nhức và khó chịu hơn, từ đó giấc ngủ bị gián đoạn và bé khóc dai dẳng.
Ngoài ra, nhiều bé có biểu hiện kéo tai, dụi tai liên tục, thậm chí gãi mạnh vào tai như một cách phản ứng lại cảm giác đau, ngứa hoặc tức trong tai. Đây là dấu hiệu viêm tai giữa ở bé khá điển hình nhưng dễ bị nhầm với hành vi chơi đùa thông thường của trẻ. Cha mẹ cần để ý nếu hành vi này lặp đi lặp lại, đặc biệt kèm theo các dấu hiệu khác.
Sốt nhẹ hoặc sốt cao cũng là triệu chứng thường đi kèm với viêm tai giữa do cơ thể đang phản ứng với nhiễm trùng. Trẻ có thể mệt mỏi, lười chơi, ngủ li bì hoặc ngược lại là khó ngủ, dễ bị kích thích. Trong nhiều trường hợp, trẻ chán ăn, nôn ói, từ chối bú mẹ hoặc ăn rất ít do cảm giác đau tai lan ra vùng hàm, gây khó chịu khi nuốt.
Tất cả những biểu hiện trên đều có thể là dấu hiệu viêm tai giữa ở bé. Nếu không được nhận biết và xử lý kịp thời, bệnh có thể gây biến chứng nặng hơn như viêm tai mạn tính, thủng màng nhĩ hoặc ảnh hưởng đến khả năng nghe của trẻ. Vì vậy, việc theo dõi sát sao các triệu chứng đau tai ở trẻ và đưa bé đi khám khi có nghi ngờ là điều vô cùng quan trọng.
Cách nhận biết viêm tai giữa ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ
Không giống như người lớn, trẻ em – đặc biệt là trẻ sơ sinh – không thể diễn đạt cảm giác đau hay khó chịu bằng lời nói. Vì vậy, cách nhận biết viêm tai giữa ở trẻ chủ yếu dựa vào hành vi và phản ứng bất thường. Đối với trẻ sơ sinh, biểu hiện thường mơ hồ như: bé quấy khóc không dứt, khó ngủ, dễ giật mình và có thể bỏ bú dù đang đói. Trong khi đó, trẻ lớn hơn có thể kéo tai, than đau hoặc né tránh khi bị chạm vào tai – những dấu hiệu cụ thể hơn giúp cha mẹ dễ nhận biết dấu hiệu viêm tai giữa ở bé.
Ống tai ngoài bé xuất hiện chất tiết khô đóng mảng – có thể là dịch mủ viêm khô lại.
Theo dõi hành vi và phản ứng đau tai
Khi nghi ngờ bé bị viêm tai giữa, cha mẹ cần theo dõi sát sao hành vi của con. Nếu trẻ thường xuyên dụi tai, quay đầu liên tục về một phía, hoặc trở nên cáu gắt mỗi khi thay đổi tư thế, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo. Một số bé có phản xạ tránh ánh sáng, âm thanh hoặc phản ứng chậm với tiếng gọi do giảm thính lực tạm thời – một biến chứng phổ biến khi tai bị ứ dịch.
Việc phát hiện sớm dấu hiệu viêm tai giữa ở bé sẽ giúp phụ huynh chủ động hơn trong việc chăm sóc và hạn chế các biến chứng không mong muốn.
Bên cạnh đó, cha mẹ cũng nên để ý dịch mủ chảy ra từ tai – dấu hiệu viêm nặng hoặc màng nhĩ bị thủng. Nếu xuất hiện tình trạng này, tuyệt đối không tự xử lý tại nhà, mà cần đưa bé đến cơ sở y tế uy tín để được kiểm tra kỹ lưỡng và điều trị đúng cách.
Theo dõi trong bao lâu trước khi đưa trẻ đi khám?
Thông thường, nếu các triệu chứng kéo dài quá 24–48 giờ, không có dấu hiệu thuyên giảm hoặc ngày càng nghiêm trọng, cha mẹ nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng. Việc trì hoãn có thể khiến tình trạng viêm lan rộng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và khả năng nghe của bé. Việc nhận biết dấu hiệu viêm tai giữa ở bé sớm là yếu tố quan trọng giúp điều trị kịp thời, hạn chế biến chứng và bảo vệ thính lực cho con.
Xem thêm : Bé Hay Bị Viêm Tai Giữa Phải Làm Sao Để Hết Nhanh?
Biến chứng viêm tai giữa ở trẻ: Đừng chủ quan trước những dấu hiệu viêm tai giữa ở bé ban đầu
Nội soi tai so sánh màng nhĩ bình thường và màng nhĩ viêm đỏ, căng, xung huyết.
Nội soi tai cho thấy sự khác biệt rõ rệt giữa màng nhĩ bình thường và màng nhĩ bị viêm đỏ, căng, xung huyết – một trong những dấu hiệu viêm tai giữa ở bé mà cha mẹ có thể dễ dàng bỏ qua nếu không để ý kỹ.
Viêm tai giữa không chỉ đơn thuần là tình trạng viêm nhiễm khiến bé đau tai hay quấy khóc. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ.
Viêm tai giữa kéo dài có thể gây thủng màng nhĩ
Khi mủ tích tụ nhiều bên trong tai giữa mà không được dẫn lưu ra ngoài, áp lực tăng cao sẽ khiến màng nhĩ bị thủng. Điều này không chỉ gây đau đớn cho trẻ mà còn tiềm ẩn nguy cơ mất thính lực tạm thời hoặc vĩnh viễn. Đây là một trong những biến chứng nguy hiểm nếu dấu hiệu viêm tai giữa ở bé không được phát hiện và xử lý kịp thời.
Ảnh hưởng đến khả năng nghe và phát triển ngôn ngữ
Trẻ bị viêm tai giữa nhiều lần trong giai đoạn phát triển ngôn ngữ dễ gặp khó khăn trong việc nghe, từ đó chậm nói, nói không rõ hoặc phát âm sai. Điều này có thể ảnh hưởng đến việc học tập và giao tiếp sau này. Vì vậy, việc theo dõi kỹ dấu hiệu viêm tai giữa ở bé là cực kỳ quan trọng để hạn chế tác động đến sự phát triển toàn diện của trẻ.
Nguy cơ biến chứng nguy hiểm hơn
Viêm tai giữa không được điều trị đúng cách còn có thể lan sang các khu vực lân cận như xương chũm (gây viêm xương chũm) hoặc lan vào màng não (gây viêm màng não) – đây là những biến chứng nghiêm trọng cần cấp cứu y tế ngay.
Do đó, việc nhận biết sớm dấu hiệu viêm tai giữa ở bé và đưa trẻ đi khám kịp thời là vô cùng quan trọng để ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm trên.
Làm gì khi bé có dấu hiệu viêm tai giữa?
Xuất hiện dấu hiệu viêm tai giữa ở bé
Khi đã nhận biết dấu hiệu viêm tai giữa ở bé, cha mẹ cần bình tĩnh để có hướng xử lý phù hợp, tránh để tình trạng chuyển biến xấu. Những biện pháp chăm sóc ban đầu tại nhà có thể giúp bé cảm thấy dễ chịu hơn và hỗ trợ quá trình hồi phục nếu tình trạng chưa nghiêm trọng.
Xử lý ban đầu tại nhà: đơn giản nhưng hiệu quả
Trước tiên, cha mẹ nên lau sạch mũi cho bé bằng nước muối sinh lý để giúp đường hô hấp thông thoáng – điều này rất quan trọng vì viêm tai giữa thường đi kèm với nhiễm trùng mũi họng. Nếu bé bị sốt, có thể hạ sốt bằng paracetamol theo đúng liều lượng và hướng dẫn của bác sĩ. Bên cạnh đó, hãy theo dõi sát sao biểu hiện của bé trong 1–2 ngày đầu, ghi chú lại các dấu hiệu viêm tai giữa ở bé như quấy khóc, ngủ kém, ăn uống ít, hay có biểu hiện đau tai rõ rệt.
Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc hoặc ngoáy tai
Một trong những cách xử lý khi bé bị viêm tai giữa sai lầm phổ biến là tự ý dùng kháng sinh hoặc nhỏ thuốc tai không có chỉ định. Điều này không chỉ không giúp bệnh cải thiện mà còn tiềm ẩn nguy cơ gây nhờn thuốc hoặc làm tổn thương ống tai. Ngoài ra, việc ngoáy tai cho bé bằng tăm bông có thể làm vi khuẩn lây lan sâu hơn, khiến tình trạng viêm nặng thêm. Tốt nhất, cha mẹ không nên can thiệp sâu vào tai bé khi chưa có hướng dẫn của bác sĩ, đặc biệt khi chưa xác định chính xác dấu hiệu viêm tai giữa ở bé.
Khi nào cần đưa trẻ đến bác sĩ?
Cha mẹ cần đưa trẻ đi khám ngay nếu sau 24–48 giờ khi xuất hiện các dấu hiệu viêm tai giữa ở bé :
- Sốt không hạ, đau tai dữ dội
- Tai có mủ hoặc dịch vàng
- Bé không phản ứng với âm thanh như bình thường
Việc điều trị đúng thời điểm có thể ngăn ngừa biến chứng nghiêm trọng, bảo vệ khả năng nghe và phát triển ngôn ngữ của trẻ.
Xem thêm: Khám tai mũi họng cho trẻ ở đâu tốt an toàn và uy tín
Phòng khám Quang Hiền – Địa chỉ uy tín điều trị viêm tai giữa ở trẻ
Điều trị viêm tai giữa cấp mủ, màng nhĩ từ đỏ, căng chuyển sang thông thoáng.
Khi nhận biết dấu hiệu viêm tai giữa ở bé, điều quan trọng tiếp theo là lựa chọn nơi khám và điều trị uy tín. Phòng khám Quang Hiền là một trong những cơ sở y tế chuyên khoa Nhi đáng tin cậy, đặc biệt trong chẩn đoán và điều trị các bệnh lý tai mũi họng ở trẻ nhỏ.
Tại đây, trẻ sẽ được thăm khám theo quy trình bài bản, từ bước kiểm tra triệu chứng ban đầu, nội soi tai – mũi – họng đến đánh giá tình trạng viêm và tư vấn phương án điều trị phù hợp. Phòng khám được trang bị đầy đủ thiết bị hiện đại giúp phát hiện sớm các dấu hiệu viêm tai giữa ở bé, hỗ trợ bác sĩ đưa ra chẩn đoán chính xác.
Đội ngũ bác sĩ tại Phòng khám Quang Hiền có kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực Nhi khoa và Tai Mũi Họng, tận tâm và hiểu tâm lý trẻ nhỏ. Đây là lựa chọn lý tưởng để ba mẹ yên tâm đưa bé đi khám ngay khi xuất hiện những dấu hiệu nghi ngờ.
Việc nhận biết dấu hiệu viêm tai giữa ở bé sớm là bước đầu quan trọng, nhưng khám kịp thời tại cơ sở chuyên khoa sẽ quyết định hiệu quả điều trị lâu dài.